Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Pastinaca sativa subsp. urens & Iris foetidissima

fotò
fotò
Jacarèio

Pastinaca sativa subsp. urens

Apiaceae Umbelliferae

Àutri noum : Pastenargo-jauno, Pastenargo, Panet-bastard, Panés, Cournacho.

Nom en français : Panais sauvage.

Descripcioun :
La jacarèio subsp. urens se destrìo de la subsp. sativa qu' a li rai di brout tóuti de la memo taio e mai courtet (4 cm à la plaço de 7 e mai), uno tijo sènso gròssi costo, e de ramificacioun mai duberto (angle de 60 °). En mai d'acò flouris en fin d'estiéu.

Usanço :
La jacarèio èro adeja cultivado à l'Age-Mejan. Lou panés s'adoubo e se manjo de tóuti li biais, un pau coume li pastenargo (raspado, au bouta-couire) o peréu coume de poumo de terro (au tian, en purèio).

Port : Grando erbo
Taio : 1 à 2 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Pastinaca
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae

Ordre : Apiales

Coulour de la flour : Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 1 mm
Flourido : Estiéu - Autouno

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun

Liò : Champ - Ribiero - Camin - Ermas
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Pastinaca sativa subsp. urens L., 1753

fotò
fotò
Coutello(-pudènto)

Iris foetidissima

Iridaceae

Noms en français : Iris fétide, Iris gigot.

Descripcioun :
Aquesto coutello trachis en mato dins li relarg fres, souvènt proche d'aigo. Fai de flour pas trop grando en raport emé sa taio e la de si fueio (tambèn larjo fin qu'à 4 cm). Fai de poulìdi grano coulour d'arange que se vèson de tèms en ivèr, alor que la flourido èi pulèu courteto.

Usanço :
La coutello-pudènto, coume tóuti li planto de sa famiho, èi di proun empouisounanto. Soun pulèu li bèsti que, de cop que i'a, s'empouisounon emé lou fen seca. Caup d'alcalouïde dangeirous que dounon de fouiro sanguinouso. De la touca pòu faire de dermatito.

Port : Grando erbo
Taio : 50 à 80 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Iris
Famiho : Iridaceae


Ordre : Aspargales

Coulour de la flour : Vióuleto
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 5 à 6 cm
Flourido : Printems - Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 700 m
Aparado : Noun
Mai à juliet

Liò : Bos fres - Ribiero - Baragno - Órle de bos
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Mediterrano-Atlantico
Ref. sc. : Iris foetidissima L., 1753

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
C
CC
R
R
R
ges
ges
ges

Pastinaca sativa subsp. urens & Iris foetidissima

C
C
CC
C
RR
C
C
C

Coumpara Jacarèio emé uno autro planto

fotò

Coumpara Coutello(-pudènto) emé uno autro planto

fotò